Thursday, August 6, 2020

HISTORY OF COMPUTER

 ๐Ÿ–ฅ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เค‡เคคिเคนाเคธ (History of computer) Students Addmission link

เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคเค• เคธंเค•्เคทिเคช्เคค เค‡เคคिเคนाเคธ เคฌเคนुเคค เคธเคฎเคฏ เคชเคนเคฒे เคธे เคถुเคฐू เคนुเค†, เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค”เคฐ เคถोเคงเค•เคฐ्เคคा เค†เคงुเคจिเค• เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค—เคฃเคจा เค•े เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ो เคœिเคคเคจा เค†เคธाเคจ เคนो, เค‰เคคเคจा เค†เคธाเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•िเคฏा เคฅा เคถुเคฐुเค†เคคी เคฆिเคจों เคฎैं เคฒोเค—ो เค•ो เคธाเคฎाเคจ เค•ो เค—िเคจเคจे เค•े เคฒिเค เคชเคฅเคฐो เคฏा เคฒเค•เฅœिเคฏों เค•ा เคธเคนाเคฐा เคฒेเคจा เคชเฅœเคคा เคฅा เคœिเคธเคธे เคตे เคฒोเค— เคธाเคฎाเคจ เค•ी เค–เคฐीเคฆ เคซเคฐोเค•्เคค เค•เคฐ เคธเค•े

เค‡เคธเคฒिเค เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค—िเคจเคจे เค•े เคฒिเค เคชเคค्เคฅเคฐों เคฏा เคฒเค•เคก़ी เค•ी เค›เคก़ें เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•ी เค”เคฐ เค‰เคจเคธे เคธाเคฎाเคจ เค–เคฐीเคฆเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เค‡เคธे เคธเคฐเคฒ เค”เคฐ เค†เคธाเคจ เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเค เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•िเคฏा। เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เค‰เคธ เคฏुเค— เค•ी เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เค†เคฌाเคฆी เคจे เคฎाเคฒ เค•ी เค—िเคจเคคी เค•े เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธे เคฐेเคค เคชเคฐ เคฐेเค–ा เค–ींเคšเคจे เคถुเคฐू เค•ी, เคฏเคน เคเค• เคฅเค•ाเคŠ เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เคฅी เคœเคฌ เค—िเคจเคคी เคธंเค–्เคฏा เคฌเคข़ी, เคฌेเคšเคจे เค”เคฐ เค–เคฐीเคฆ เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคเค•เคค्เคฐ เค•เคฐเคจा เคฌเคนुเคค เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคฅा, เค‡เคธเคฒिเค เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฐोเค• เคฆिเคฏा

The Invention of Abacus - เค…เคฌेเค•เคธ เค•ा เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ

เคเคฌเค•เคธ [ABACUS] เค•ी เค–ोเคœ เค”เคฐ เคกिเคœाเค‡เคจ เคšीเคจ เคฆ्เคตाเคฐा 3000 BC เคฎें เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा เค”เคฐ เคฌाเคฆ เคฎें เค‡เคธे เคธंเคถोเคงिเคค เค”เคฐ เคฌเคฆเคฒ เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคฅा। เคเคฌैเค•เคธ [ABACUS] เคฏा เคเค• เค—เคฃिเคค เค‰เคชเค•เคฐเคฃ 9 เคฌाเคฐ เค–เคก़ी เค”เคฐ 1 เคง्เคฐुเคต เค•्เคทैเคคिเคœ เคฐूเคช เคธे เคเค• เคฒเค•เคก़ी เค•ा เคซ्เคฐेเคฎ เคฅा। เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคง्เคฐुเคต 7 เคฎोเคคी เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคนोเคคे เคนैं। เคฌाเคฐ 2 เคญाเค—ों เคฎें เคตिเคญाเคœिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा เคŠเคชเคฐी เคญाเค— เคฎें 2 เคฎोเคคी เค”เคฐ เคจिเคšเคฒे เคนिเคธ्เคธे เคฎें 5 เคฎोเคคी เคถाเคฎिเคฒ เคนैं । 2 เคฎोเคคी เคตाเคฒे เคŠเคชเคฐी เคญाเค— เค•ो 5 เค…ंเค• เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฆเคฐ्เคถाเคฏा เค—เคฏा เคฅा, เค”เคฐ 5 เคฎोเคคी เคตाเคฒे เคจिเคšเคฒे เคนिเคธ्เคธे เคฎें เคเค• เค‡เค•ाเคˆ เคฏा เคเค•เคฒ เค‡เค•ाเคˆ เคฅी।

เค‰เคชเคฏोเค—เค•เคฐ्เคคा เคฎเคข़ा เค•ो เคเค• เค›ोเคฐ เคธे เคฆूเคธเคฐे เคธ्เคฅाเคจ เคชเคฐ เคฒे เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐเคคे เคฅे เค”เคฐ เค‡เคธเค•ा เคชเคฐिเคฃाเคฎ เค•ेंเคฆ्เคฐ เคฏा เคฒเค•เคก़ी เค•े เคซ्เคฐेเคฎ เค•े เคซोเค•เคฒ เคฌिंเคฆु เคชเคฐ เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा। เคฒोเค—ों เคฏा เคต्เคฏเค•्เคคिเคฏों เค•ो เคฎोเคคी เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคธ्เคฅिเคคि เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค”เคฐ เค˜เคŸाเคต เคœैเคธे เค•ाเคฐ्เคฏों เค•े เคฒिเค เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคฅा เค…เคฌैเค•เคธ เคฏा เค—เคฃिเคค เค‰เคชเค•เคฐเคฃ เคเคถिเคฏा เค•े เค•ुเค› เคนिเคธ्เคธों เคฎें เค…เคญी เคญी เคต्เคฏाเคชเค• เคฐूเคช เคธे เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เคคाเค•ि เคตे เค—เคฃเคจा เค•เคฐ เคธเค•ें।

Blaise Pascal | Pascaline) เคฌ्เคฒेเคœ़ เคชाเคธ्เค•เคฒ | เคชाเคธ्เค•เคฒाเค‡เคจ

1962 เคฎें เคเค• เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค—เคฃिเคคเคœ्เคž เคฌ्เคฒेเคœ़ เคชाเคธ्เค•เคฒ เคจे 19 เคตเคฐ्เคทों เคฎें เคฎुเค–्เคฏ เคฎैเค•ेเคจिเค•เคฒ เค•ंเคช्เคฏूเคŸिंเค— เค”เคฐ "เคชाเคธ्เค•เคฒिเคจ" เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจे เคตाเคฒी เคฎเคถीเคจ เค•ी เค—เคฃเคจा เค•ी। เคฎเคถीเคจ เคฎें เคšेเคจ्เคธ เคธे เคœुเคก़े เค•เคˆ เคฆांเคค เค”เคฐ เคชเคนिเคฏों เคฅे। 2 เคฎॉเคกเคฒ เคเค• เคฅे 6 เคชเคนिเคฏों เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ 8 เคชเคนिเคฏों เคฅे เคœो เคฒोเค— 6 เคชเคนिเคฏा เคฎเคถीเคจ เค–เคฐीเคฆเคจे เค•े เคฒिเค เคคैเคฏाเคฐ เคจเคนीं เคนो เคธเค•เคคे เค•्เคฏोंเค•ि เคตे เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฎเคนเค—े เคฅे เคจंเคฌเคฐ เคชเคนिเคฏों เคชเคฐ เคกाเคฏเคฒ เค•เคฐเค•े เคฎเคถीเคจ เคฎें เคฆเคฐ्เคœ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा।

เคต्เคนीเคฒ เค•ी เคชूเคฐ्เคฃ เคฎोเคก़ เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคœाเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคฆूเคธเคฐा เคชเคนिเคฏा เคฌเคข़ा เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคฅा। เคฎเคถीเคจ เคฏा เคกिเคตाเค‡เคธ เค•ो เคฎूเคฒเคคः เคœोเคก़ เค”เคฐ เค—ुเคฃเคจ เค•े เคฒिเค เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा। 1617 Ad Gottfried Leibniz เคจे เคฌ्เคฒेเคœ़ เคชाเคธ्เค•เคฒ เค•ी เคฎเคถीเคจ เคฎें เค”เคฐ เค…เคงिเค• เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธुเคงाเคฐ เค•िเค। เคฏเคน เคœเคฐ्เคฎเคจ เคถोเคงเค•เคฐ्เคคा เคเค• เคฎเคถीเคจ เค•ो เค‡เค•เคŸ्เค ा เค•เคฐเคคा เคนै เคœो เคธเคญी เคšाเคฐ เคชเคฐिเคšाเคฒเคจ (เคœोเคก़, เค˜เคŸाเคต, เค—ुเคฃเคจ, เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเค—) เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เค‡เคธे เคเค• เค•เคฆเคฎ เคฐเค–ा "Stepped Reckoner" เค•े เคฐूเคช เคฎें เคจाเคฎिเคค เค•िเคฏा। เคตเคน เคต्เคฏเค•्เคคि เคฅे เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคฆ्เคตिเค†เคงाเคฐी เคธंเค–्เคฏा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เค•े เค‰เคชเคฏोเค— เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เค•िเคฏा เคœो เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคฎूเคฒเคญूเคค เคนै เค‰เคจ्เคจเคค [Advanced] เค†เคงुเคจिเค• เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐों เค•े

843
[12:09:40 PM]:
Differential Engine | Charles Babbage

เค…ंเค—्เคฐेเคœी เค—เคฃिเคคเคœ्เคž เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคšाเคฐ्เคฒ्เคธ เคฌเคฌेเคœ เคจे "Differential Engine" เคจाเคฎเค• เคฎเคถीเคจ เค•ा เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•िเคฏा, เคฌाเคฆ เคฎें เคฌैเคฌेเคœ เคจे เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคธ्เคตเคšाเคฒिเคค เค•ंเคช्เคฏूเคŸिंเค— เคคंเคค्เคฐ เคชเคฐ เคฎเคถीเคจ เค•ा เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•िเคฏा เค”เคฐ "Analytical Engine" เคจाเคฎ เคฐเค–ा।

เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃाเคค्เคฎเค• เค‡ंเคœเคจ เคธूเคšเคจा เค”เคฐ เคกेเคŸा เค•ो เค…เคชเคจी เคฎेเคฎोเคฐी เคฎें เคธंเค—्เคฐเคนीเคค เค”เคฐ เคธ्เคŸोเคฐ เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเค•्เคทเคฎ เคฅा เคฏเคน เค†เคงुเคจिเค•-เคฆिเคตเคธीเคฏ เคฎเคถीเคจ เค•ा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคฎौเคฒिเค• เคตिเค•ाเคธ เคฅा เคœिเคธเคจे เคšाเคฐ्เคฒ्เคธ เคฌเคฌेเคœ เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเคธ्เคคाเคตिเคค เค†เคตเคถ्เคฏเค• เค”เคฐ เคฎूเคฒ เคธिเคฆ्เคงांเคคों เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा। เคฏเคน เคธเคญी เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคชीเคข़ी เค•े เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคช्เคฐเค—เคคि เคฅी, เค†เคœ เค•े เคธเคญी เค†เคงुเคจिเค• เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค†เคœ เคเค• เคธเคฎाเคจ เคตिเคšाเคฐ เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं। เค‰เคจเค•े เคตिเค•ाเคธ เค•ो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคตाเคธ्เคคเคตिเค• เค‰เคชเคฒเคฌ्เคงिเคฏों เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै। เคจเคคीเคœเคคเคจ, เค‰เคจ्เคนें "FATHER OF COMPUTER" "เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคชिเคคा " เค•เคนा เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เค‡เคธ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคคिเคฌเคฆ्เคงเคคा เคเค• เคธเคซเคฒเคคा เค”เคฐ เคเค• เคฎीเคฒ เค•ा เคชเคค्เคฅเคฐ เคนै।

[
12:15:14 PM]
818
:
ENIAC

เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค•ी เคเค• Military Research room เคจे "ENIAC" เคฎเคถीเคจ เคœिเคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ  (Electronic Numerical Integrator And Computer)  เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•िเคฏा। "ENIAC"  เคฆเคถเคฎเคฒเคต เค…ंเค•เค—เคฃिเคคीเคฏ เคช्เคฐเคฃाเคฒी (Decimal Arithmetic system ) เคชเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคฅा, เคฌाเคฆ เคฎेें  "ENIAC"  เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคนुเคˆ เคœो เค•ि เค†เค—े เคšเคฒเค•เคฐ เค†เคงुเคจिเค• เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคตिเค•เคธिเคค เคนुเคˆ 

854
[12:16:10 PM]:
เคฎैเคจเคšेเคธ्เคŸเคฐ เคธ्‍เคฎाเคฒ เคธ्‍เค•ेเคฒ เคฎเคถीเคจ (SSEM) - เคธเคจ् 1948 

(SSEM) เคชเคนเคฒा เคเคธा เค•ंंเคฎ्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฅा เคœो เค•िเคธी เคญी เคช्เคฐाेเค—्เคฐाเคฎ เค•ो เคตैเค•्เคฏूเคฎ เคŸ्เคฏूเคฌ (Vacume Tube) เคฎें เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคฐเค– เคธเค•เคคा เคฅा, เค‡เคธเค•ा เคจिเค• เคจेเคฎ Baby เคฐเค–ा เค—เคฏा เคฅा, เค‡เคธे เคฌเคจाเคฏा เคฅा เคซ्เคฐेเคกเคฐिเค• เคตिเคฒिเคฏเคฎ्เคธ เค”เคฐ เคŸॉเคฎ เค•िเคฒเคฌเคฐ्เคจ เคจे

:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฐ (Types of computer)

536
[2:47:56 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ो เคฆो เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฎें เคฌांเคŸा เค—เคฏा เคนै
1 เค•ाเคฎ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ .
2เค†เค•ाเคฐ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ
.

514
[2:50:56 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค•ाเคฐ्เคฏ เคชเคฆ्เคงเคคि เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ (Computer classification based on work method)
เค•ाเคฐ्เคฏ เคชเคฆ्เคงเคคि เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ เคคीเคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै เค‡เคธเคฎें
1- เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Analog Computer), 2- เคกिเฅ›िเคŸเคฒ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Digital Computer), 3- เคนाเค‡เคฌ्เคฐिเคก เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Hybrid Computer)
เค‡เคจ เคคीเคจों เค•ी เค…เคชเคจी เค…เคชเคจी เคตिเคถेเคทเคคाเคฏें เคนैं เคคो เค†เค‡เคฏे เคœाเคจเคคे เคนैं เค•्‍เคฏा เคนोเคคा เคนै เคกिเคœिเคŸเคฒ, เคเคจाเคฒॉเค— เค”เคฐ เคนाเค‡เคฌ्เคฐिเคก เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ, เค•ाเคฐ्เคฏ เคชเคฆ्เคงเคคि เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ (Computer classification based on work method)

552
[2:52:10 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•्เคฏा เคนै (What is analog computer)

เค‡เคธ เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคตे เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค†เคคे เคนै เคœिเคจเค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เคญौเคคिเค• เค‡เค•ाเค‡เคฏों เคฆाเคฌ, เคคाเคชเคฎाเคจ, เคฒंเคฌाเคˆ, เค—เคคि เค†เคฆि เค•ो เคฎाเคชเคจे เคฎें เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै, เคšเคฒिเคฏे เคฅोเคกा เค”เคฐ เคธเคฎเคเคคे เคนैं, เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคนैं เคฎौเคธเคฎ เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ी เค†เคชเค•ो เคนเคตा เค•ा เคฆเคฌाเคฌ, เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคฎेें เคจเคฎी เคฏा เคฌाเคฐिเคถ เค•िเคคเคจी เคนुเคˆ เคฏा เค†เคœ เค•ा เคธเคฌเคธे เค•เคฎ เคฏा เคธเคฌเคธे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคคाเคชเคฎाเคจ เค•िเคคเคจा เคฅा เค‡เคจ เคธเคฌ เค•े เค†ंเค•เคกें เค‡เค•เค ्เค ा เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Analog Computer) เคฌเคจाเคฏे เค—เคฏे เคนैं เคตเคฐ्เคทाเคฎाเคชी (เคฐेเคจ เค—ेเคœ) - เค‡เคธเคธे เค•िเคธी เคตिเคถेเคท เคธ्เคฅाเคจ เคชเคฐ เคนुเคˆ เคตเคฐ्เคทा เค•ी เคฎाเคค्เคฐा เคจाเคชी เคœाเคคी เคนैं, 2 เค†เคฐ्เคฆ्เคฐเคคाเคฎाเคชी (เคนाเค‡เค—्เคฐोเคฎीเคŸเคฐ) - เค‡เคธเคธे เคตाเคฏुเคฎเคฃ्เคกเคฒ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เค†เคฐ्เคฆ्เคฐเคคा เคจाเคชी เคœाเคคी เคนै, เคเคจिเคฎोเคฎीเคŸเคฐ - เค‡เคธเคธे เคตाเคฏु เค•ी เคถเค•्เคคि เคคเคฅा เค—เคคि เค•ो เคจाเคชा เคœाเคคा เคนै, เคฏाเคจि เคฏเคน เคธเคฌ เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Analog Computer) เคญौเคคिเค• เค†ंเค•เคกों เค•ो เค‡เค•เค ्เค ा เค•เคฐเคคे เคนैं 

552
[2:52:52 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคกिเคœिเคŸเคฒ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•्เคฏा เคนै (What is Digital Computer)

เคกिเฅ›िเคŸเคฒ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Digital Computer) เคตเคน เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคœिเคจ्‍เคนें เค†เคช เค†เคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं เค…เคชเคจे เค˜เคฐों เคฎें, เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏों เคฎें, เคœिเคธเคฎें เคกिเคœिเคŸเคฒ เคคเคฐीเค•े เคธे เคกाเคŸा เค•ो เคซीเคก เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เค†เค‰เคŸเคชुเคŸ เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เค…เคงिเค•เคคเค• เคกिเคœिเคŸเคฒ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคนी เคช्เคฐเคฏोเค— เคฎें เค†เคคे เคนैं เค”เคฐ เคฌाเคœाเคฐों เคฎें เค†เคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เค‰เคชเคฒเคฌ्‍เคง เคฐเคนเคคे เคนैं เคกिเคœिเคŸเคฒ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคกाเคŸा เค”เคฐ เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เค•ो 0 เค”เคฐ 1 เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคिเคค เค•เคฐเค•े เค‰เคธเค•ो เค‡เคฒेเค•्เคŸ्เคฐॉเคจिเค• เคฐूเคช เคฎें เคฒे เคœाเคคे เคนै।

560
[2:53:19 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคนाเค‡เคฌ्เคฐिเคก เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•्เคฏा เคนै (What is Hybrid Computer)

เคนाเค‡เคฌ्เคฐिเคก เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Hybrid Computer) เคฎें เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Analog Computer) เค”เคฐ เคกिเฅ›िเคŸเคฒ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Digital Computer) เคฆोเคจों เค•े เคนी เค—ुเคฃ เคนोเคคे เคนै। เคฏे เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคเคจाเคฒाॅॅॅเค— เค”เคฐ เคกिเคœिเคŸเคฒ เคธे เค…เคงिเค• เคญเคฐोเคธेเคฎंเคฆ เคฎाเคจे เคœाเคคे เคนैं เค‡เคจเค•ा เค•ाเคฎ เคนोเคคा เคนै เคเคจाเคฒॉเค— เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Analog Computer) เคธे เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค†ंเค•เคกों เค•ो เคกिเฅ›िเคŸเคฒ เคฐूเคช เคฎें เค‰เคชเคฒเคฌ्‍เคง เค•เคฐाเคจा, เคšिเค•िเคค्‍เคธा, เคฎौเคธเคฎ เคตिเคœ्เคžाเคจ เคฎें เค‡เคจเค•ा เคธเคฌเคธे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคช्เคฐเคฏोเค— เคนोเคคा เคนै 

549
[2:54:32 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค†เค•ाเคฐ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฐ (Types of Computer based on Size) Computer Ke Prakar

554
[2:56:09 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ เคœเคฌ เคธे เคนुเค† เคนै เค‰เคธเค•े เค†เค•ाเคฐ เค”เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•्เคทเคฎเคคा เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต  เคนोเคคे เคฐเคนें เคนैं, เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ो เค†เค•ाเคฐ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคšाเคฐ เคถ्เคฐेเคฃीเคฏों เคฎें เคฌांเคŸा เค—เคฏा เคนै เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ, เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ, เคฎिเคจी เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคเคต เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคคो เค†เคˆเคฏे เคœाเคจเคคे เคนैं เค†เค•ाเคฐ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ (classification of computer based on Size)

569
[2:59:05 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
1. เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ ( MicroComputer)

เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Micro Computer) เคตเคน เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคœिเคจ्‍เคนें เค†เคฐाเคฎ เคธे เคกेเคธ्‍เค• เคชเคฐ เคฐเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै, เค›ोเคŸे เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐों เค•ा เคตिเค•ाเคธ 1970 เคฎें เคฎाเค‡เค•्เคฐो เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เค•े เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•े เคธाเคฅ เคนुเค†, เคฎाเค‡เค•्เคฐो เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เค†เคจे เคธे เคธเคธ्เคคे เค”เคฐ เค†เค•ाเคฐ เคฎें เค›ोเคŸे เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฌเคจाเคจा เคธंंเคญเคต เคนुเค†, เค‡เคจ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ्เคธ เค•ो เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Personal Computer ) เคญी เค•เคนเคคे เคนै, เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Micro Computer) เคฎें เคกेเคธ्เค•เคŸॉเคช เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ, เคฒैเคชเคŸॉเคช, เคชाเคฎเคŸॉเคช, เคŸैเคฌเคฒेเคŸ เคชीเคธी เค”เคฐ เคตเคฐ्เค•เคธ्เคŸेเคถเคจ เค†เคคे เคนैं

570
[3:00:02 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
2. เคฎिเคจी เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mini Computer)

เคฎिเคจी เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mini Computer) เค…ाเค•ाเคฐ เค”เคฐ เค•्เคท्‍ाเคฎเคคा เคฎें เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Micro Computer) เคธे เคฌเคกे เคนोเคคे เคนैं, เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒा เคฎिเคจी เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ 1965 เคฎें เคคैเคฏाเคฐ เค•िเคฏा เคฅा, เค‡เคธเค•ा เค†เค•ाเคฐ เค•िเคธी เคฐेเคซ्เคฐिเคœเคฐेเคŸเคฐ เค•े เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคฅा, เคœเคนां เคเค• เค“เคฐ เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฏाเคจि เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Micro Computer) เคฎें เคเค• C.P.U. เคนोเคคा เคนै เคตเคนीं เคฎिเคจी เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ्เคธ เคฎें เคเค• เคธे เค…เคงिเค• C.P.U. เคนोเคคे เคนै เค”เคฐ เคฎिเคจी เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mini Computer) เคชเคฐ เคเค• เคธाเคฅ เคเค• เคธे เค…เคงिเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนै, เค‡เคจเค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เคช्เคฐाเคฏः เค›ोเคŸी เคฏा เคฎเคง्เคฏเคฎ เค†เค•ाเคฐ เค•ी เค•เคฎ्เคชเคจिเคฏाँ เค•เคฐเคคी เคนैं

575
[3:00:52 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
3. เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mainframe Computer) 

เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mainframe Computer) เค†เค•ाเคฐ เคฎें เคฌเคนुเคค เคฌเคกें เคนोเคคे เคนैं, เคฌเคกी เค•ंเคชเคจिเคฏों เคฎें เค•ेเคจ्เคฆ्เคฐीเคฏ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mainframe Computer) เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เคนोเคคा เคนै, เคเค• เคจेเคŸเคตเคฐ्เค• เคฎें เค•เคˆ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐो เค•े เคธाเคฅ เค†เคชเคธ เคฎें เคœोเฅœा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค‡เคธเคฎें เคธेเค•เฅœो เคฏूเฅ›เคฐ्เคธ เคเค• เคธाเคฅ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนै, เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mainframe Computer) เคฎें เคจोเคก เคกॉเคŸ เคœेเคเคธ (Node.js) เคเค• เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เคช्เคฒेเคŸเคซॉเคฐ्เคฎ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै

577
[3:02:18 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
4. เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Super Computer) 

เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Super Computer) เค…เคจ्เคฏ เคธเคญी เคถ्เคฐेเคฃिเคฏों เคฎाเค‡เค•्เคฐो เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ (Micro Computer), เคฎिเคจी เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mini Computer) เค”เคฐ เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ เค•เคฎ्เคช्เคฏूเคŸเคฐ (Mainframe Computer) เค•ी เคคुเคฒเคจा เคฎें เค…เคค्‍เคฏเคงिเค• เคฌเฅœे, เค…เคงिเค• เคธंเค—्เคฐเคน เค•्เคทเคฎเคคा เคตाเคฒे เค”เคฐ เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เค—เคคि เคตाเคฒे เคนोเคคे เคนैं, เค‡เคจเค•ा เค†เค•ाเคฐ เคเค• เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เค•เคฎเคฐे เค•े เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ्เคธ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เคฌเฅœे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค”เคฐ เคถोเคง เคช्เคฐเคฏोเค—เคถाเคฒाเค“ เคฎें เคถोเคง เค•ाเคฐ्เคฏो เคฎें เคนोเคคा เคนै, 1998 เคฎें เคญाเคฐเคค เคฎें เคธी-เคกेเค• เคฆ्เคตाเคฐा เคเค• เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค”เคฐ เคฌเคจाเคฏा เค—เคฏा เคœिเคธเค•ा เคจाเคฎ เคฅा "เคชเคฐเคฎ 10000", เค‡เคธเค•ी เค—เคฃเคจा เค•्เคท्‍ाเคฎเคคा 1 เค–เคฐเคฌ เค—เคฃเคจा เคช्เคฐเคคि เคธेเค•เคฃ्เคก เคฅी เค…ाเคœ เคญाเคฐเคค เค•ा เคตिเคถ्เคต เคฎें เคธुเคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•े เค•्เคทेเคž เคฎें เคจाเคฎ เคน
[3:08:43 PM]:computer:
906
[3:13:56 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เค•ी เค‡เค•ाเคˆ เคฏा เคฏूเคจिเคŸ 
เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธเคฎเคฏ เคฎाเคชเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคธैเค•ेเคฃ्‍เคก, เค†เคตाเคœ เค•ो เคจाเคชเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคกेเคธीเคฌเคฒ, เคฆूเคฐी เค•ो เคจाเคชเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคฎि0เคฎि เค”เคฐ เคตเคœเคจ เค•ो เคจाเคชเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค—्เคฐाเคฎ เคœैเคธे เคฎाเคค्เคฐเค• เคนैं, เค‡เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•เคฎ्‍เคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ी เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคธ्‍เคŸोเคฐेเคœ เค•्เคทเคฎเคคा เค•ा เคจाเคชเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคญी เคฎाเคค्เคฐเค•ों เค•ा เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै, เค‡เคธे เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เค•ी เค‡เค•ाเคˆ เคฏा เคฏूเคจिเคŸ เค•เคนเคคे เคนैं -


เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी (Computer Memory) เค•ी เคธเคฌเคธे เค›ोเคŸी เค‡เค•ाเคˆ เคนोเคคी เคนै เคฌिเคŸ (bit) เคเค• เคฌिเคŸ เคฌाเค‡เคจเคฐी เคธंเค•ेเคคเค…เคฐ्เคฅाเคค 0 เค”เคฐ 1 เคฎें เคธे เค•ेเคตเคฒ เคเค• เคฏुเค—्เคฎ เคฎूเคฒ्เคฏ (binary value) เคนोเคคा เคนै เค”เคฐ เคœเคฌ เคšाเคฐ เคฌिเคŸ เค•ो เคฎिเคฒा เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै เคคो เค‰เคธे เคจिเคฌ्‍เคฌเคฒ (Nibble) เค•เคนเคคे เคนैं เคฏाเคจी 1 เคจिเคฌ्‍เคฌเคฒ = 4 เคฌिเคŸ เคฌाเค‡เคŸ (Byte) 8‍ เคฌिเคŸ เค•े เคเค• เคธเคฎूเคน เค•ो เคฌाเค‡เคŸ เค•เคนเคคे เคนैं।


เคธाเคฎाเคจ्‍เคฏเคค เคเค• เคœเคฌ เค†เคช เคเค• เค…ंเค• เคฏा เค…เค•्เคทเคฐ เค…เคชเคจे เค•เคฎ्‍เคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฎें เคŸाเค‡เคช เค•เคฐเคคे เคนैं เคคो เค‰เคธเค•ो เคเค• เคฌाเค‡เคŸ เคธे เคต्‍เคฏเค•्‍เคค เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เคฏा เคธीเคงे เคถเคฌ्‍เคฆों เคฎें เค•เคนें เคคो เคตเคน เคเค• เคฌाเค‡เคŸ เค•े เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคœเค—เคน เค˜ेเคฐเคคा เคนै। เคฏाเคจी 1 เคฌाเค‡เคŸ = 8 เคฌिเคŸ = 2 เคจिเคฌ्‍เคฌเคฒ เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฒเค—เคญเค— 11099511627776 เคฌाเคŸเค‡ เค•े เคธเคฎूเคน เค•ो เคŸैเคฐाเคฌाเค‡เคŸ เค•เคนा เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เคเค• เคŸैเคฐाเคฌाเคˆเคŸ เคฎें เคฒเค—เคญเค— 20 เคฒाเค– MP3 เค•ो เคธ्‍เคŸोเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।
1 เคฌिเคŸ (bit) = 0, 1 

4 เคฌिเคŸ (bit) =  1 เคจिเคฌ्‍เคฌเคฒ 

8‍ เคฌिเคŸ = 1 เคฌाเค‡เคŸ्เคธ (Byte)

1000 เคฌाเค‡เคŸ्เคธ (Byte) = เคเค• เค•िเคฒोเคฌाเค‡เคŸ (KB)

1024 เค•िเคฒोเคฌाเค‡เคŸ (KB) = เคเค• เคฎेเค—ाเคฌाเค‡เคŸ (MB)

1024 เคฎेเค—ाเคฌाเค‡เคŸ (MB) = เคเค• เค—ीเค—ाเคฌाเค‡เคŸ (GB)

1024 เค—ीเค—ाเคฌाเค‡เคŸ (GB) = เคเค• เคŸेเคฐाเคฌाเค‡เคŸ (TB)

1024 เคŸेเคฐाเคฌाเค‡เคŸ (TB) = เคเค• เคชेंเคŸाเค‡เคŸ (PB)

1024 เคชेเคกाเคฌाเค‡เคŸ (PB) = เคเค• เคเค•्เคธाเคฌाเค‡เคŸ (EB)

1024 เคเค•्เคธाเคฌाเค‡เคŸ (EB) = เคเค• เคœ़ेเคŸเคฌाเค‡เคŸ (ZB)

1024 เคœ़ेเคŸाเคฌाเค‡เคŸ (ZB) = เคเค• เคœ़ेเคŸเคฌाเค‡เคŸ (YB) 

619
[5:39:07 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคฎैเคฎोเคฐी เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฐ (Types of :m:emory :floppy_disk::minidisc:)
เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เคฆो เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै - 
1 VOLATILE- เค‡เคธे primary memoryเค•े เคจाเคฎ เคธे เคญी เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै, เค‡เคธे เคฎुเค–्เคฏ เคฎेเคฎोเคฐी เคญी เค•เคนเคคे เคนैं, เคฏเคน เคธीเคงे เคธीเคชीเคฏू เค•े เคธเคฎ्เคชเคฐ्เค• เคฎें เคฐเคนเคคी เคนै เคคเคฅा เค‡เคธเค•े เคกेเคŸा เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เค•ा CPU เคฆ्เคตाเคฐा เคคीเคต्เคฐ เคคเคฅा เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เค‰เคชเคฏोเค— เคนोเคคा เคนै, เค‡เคธे เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจเคถीเคฒ - (Volatile) เคฎेเคฎोเคฐी เค‡เคธเคฒिเคฏे เค•เคนा เคœाเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคฏเคน เคฎेเคฎोเคฐी เคกेเคŸा เค•ो เคชเคฐเคฎाเคจेंเคŸเคฒी เคธ्เคŸोเคฐ เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ - เคฐैเคฎ

2-NON-VOLATILE - เค‡เคธे secondary memory เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै เค‡เคธเค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•ो เคœ्เคฏाเคฆा เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคกेเคŸा เค•ो เคธ्เคฅाเคฏी เคฐूเคช เคธे เคธ्เคŸोเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เค‡เคธเคฒिเคฏे เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เคธेเค•ेंเคกเคฐी เคฎेเคฎोเคฐी (Secondary Memory) เค•ो เคธ्เคŸोเคฐेเคœ เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै เคจा เค•ि เคฎेเคฎोเคฐी เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ - เคนाเคฐ्เคกเคกिเคธ्เค•

--- 
Monday, February 24, 2020 ---

[
9:46:09 AM]
689
:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคธ्‍เคชेเคธ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी (Computer Memory) เคšाเคฐ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै - 
1-เคฐเคœिเคธ्เคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी-
เคฐเคœिเคธ्เคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी (Register Memory) เค•ो เคฐเคœिเคธ्‍เคŸเคฐ เคญी เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं, เคฐเคœिเคธ्เคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคฎें เคธเคฌเคธे เค›ोเคŸी เค”เคฐ เคธเคฌเคธे เคคेเคœ เคฎेเคฎोเคฐी เคนोเคคी เคนै, เคฐเคœिเคธ्เคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เค•ा เคธाเค‡เคœ 16, 32 เค”เคฐ 64 Bit เค•ा เคนोเคคा เคนै เค†เคช เคคो เคœाเคจเคคे เคนैं เคธीเคชीเคฏू เคฎें เค•ोเคˆ เคกेเคŸा เคธ्‍เคŸोเคฐ เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै, เคฐเคœिเคธ्เคŸเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी (Register Memory) เค†เค•ाเคฐ เคฎें เคฌเคนुเคค เค›ोเคŸी เคฒेเค•िเคจ เคธीเคชीเคฏू เคฆ्เคตाเคฐा เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคนोเคจे เคตाเคฒे เคกेเคŸा เคจिเคฐ्เคฆेเคถ (Data instruction) เค”เคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เค•ा เคชเคคा เค•ो เค…เคชเคจे เค…ंเคฆเคฐ เค…เคธ्‍เคฅाเคˆ เคฐूเคช เคธ्‍เคŸोเคฐ เคฒेเคคी เคนै

2-เค•ैเคถ เคฎेเคฎोเคฐी

เค•ैเคถ เคฎेเคฎोเคฐी (Cache Memory) เคšाเคนे เคซोเคจ เค•ी เคนो เคฏा เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ी เคนो เค•ोเคˆ เคญी เค•ाเคฎ เค…เคค्‍เคฏเคงिเค• เคคेเคœी เคธे เค•เคฐเคคी เคนै, เค…เคธเคฒ เคฎें เค•ैเคถ เคฎेเคฎोเคฐी (Cache Memory) เค†เค•ाเคฐ เคฎें เคฌเคนुเคค เค›ोเคŸी เคฒेเค•िเคจ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ी เคฎुเค–्‍เคฏ เคฎेเคฎोเคฐी เคธे เคฌเคนुเคค เคœ्‍เคฏाเคฆा เคคेเคœ เคนोเคคी เคนै, เค‡เคธे เคธीเคชीเคฏू เค•ी เคฎैเคฎोเคฐी เคญी เค•เคนा เคœाเคคा เคนै เคœिเคจ เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เค•ा เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เค‡เคธ्‍เคคेเคฎाเคฒ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เค‰เคจเค•ो เค•ैเคถ เคฎेเคฎोเคฐी (Cache Memory) เค…เคชเคจे เค…ंเคฆเคฐ เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เค•เคฐ เคฒेเคคी เคนै, เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เค•ोเคˆ เคญी เคกाเคŸा เคช्เคฐोเคธेเคธ เค•เคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เค•ैเคถ เคฎेเคฎोเคฐी (Cache Memory) เค•ो เคšैเค• เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เค…เค—เคฐ เคตเคน เคซाเค‡เคฒ เค‰เคธे เคตเคนां เคจเคนीं เคฎिเคฒเคคी เคนै เคคो เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เคตเคน เคฐैเคฎ เคฏाเคจि เคช्เคฐाเค‡เคฎเคฐी เคฎेเคฎเคฐी เค•ो เคšैเค• เค•เคฐเคคा เคนै เคคो เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค†เคชเค•ो เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค”เคฐ เค†เคชเค•ा เคซोเคจ เคญी เคคेเคœी เคธे เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคा เคนै

2-เคช्เคฐाเค‡เคฎเคฐी เคฎेเคฎोเคฐी -เคช्เคฐाเค‡เคฎเคฐी เคฎेเคฎोเคฐी (Primary Memory) เคฆो เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै - 1- Ram
2-Rom
1- เคฐैเคฎ (Random Access Memory) 

-เค‡เคธ เคฎेเคฎोเคฐी (Memory) เค•ो เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•ी เค…เคธ्‍เคฅाเคˆ เคฎेเคฎोเคฐी เคญी เค•เคนเคคे เคนैं เค‡เคธเคฎें เค•ोเคˆ เคญी เคกाเคŸा เคธ्‍เคŸोเคฐ เคจเคนीं เคฐเคนเคคा เคนै เคœเคฌ เคคเค• เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค‘เคจ เคฐเคนเคคा เคนै เคคเคฌ เคคเค• เคฐैเคฎ เคฎें เคกाเคŸा เคฏा เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เค…เคธ्เคฅाเคˆ เคฐूเคช เคธे เคธंเค—ृเคนीเคค เคฐเคนเคคा เคนै เค”เคฐ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคกाเคŸा เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค‡เคธ เคกेเคŸा เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เคœैเคธे เคนी เค†เคช เค•เคฎ्‍เคฏूเคŸเคฐ เคถเคŸ เคกाเค‰เคจ เค•เคฐเคคे เคนैं เคตैเคธे เคนी เคธाเคฐा เคกाเคŸा เคกिเคฒीเคŸ เคนो เคœाเคคा เคนै เค‡เคธ เคฐैเคฎ เค•ो (Volatile Memory) เคญी เค•เคฐเคคे เคนैं
เคฐैเคฎ (RAM) เค•िเคคเคจे เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै 

เคฐैเคฎ เคคीเคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै - 

เคกाเคฏเคจेเคฎिเค• เคฐैเคฎ (Dynamic RAM)

เคธिंเค•्เคฐोเคจเคธ เคฐैเคฎ (Synchronous RAM)

เคธ्‍เคŸैเคŸिเค• เคฐैเคฎ (Static RAM)

1- เคกाเคฏเคจेเคฎिเค• เคฐैเคฎ (Dynamic RAM) 

เค‡เคธे DRAM เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै, เคกीเคฐैเคฎ เคฎें เคกाเคŸा เคฎेเคฎोเคฐी เคธेเคฒ เคฎें เคธ्‍เคŸोเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคช्เคฐเคค्‍เคฏेเค• เคฎेเคฎोเคฐी เคธेเคฒ เคฎें เคเค• เคŸ्เคฐांเคœिเคธ्เคŸเคฐ เค”เคฐ เคเค• เค•ैเคชेเคธिเคŸเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคœिเคธเคฎें เคฅोเคกा เคฅोเคกा เคกाเคŸा เคธ्‍เคŸोเคฐ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เคฒेเค•िเคจ เคฒเค—เคญเค— 4 เคฎिเคฒी เคธेเค•ेเคฃ्‍เคก เคฌाเคฆ เคฎेเคฎोเคฐी เคธेเคฒ เคจिเคฏंเคค्เคฐเค• เคฎेเคฎोเคฐी เค•ो เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เค•เคฐเคคे เคฐเคนเคคे เคนैं เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เค•เคฐเคจे เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนै เค•ि เคตเคน เคกाเคŸा เค•ो เคฐीเคฐाเค‡เคŸ เค•เคฐเคคे เคนैं, เค‡เคธเคฒिเคฏे DRAM เค•ाเคซी เคงीเคฎी เคนोเคคी เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เค…เคจ्เคฏ เคฎेเคฎोเคฐी เค•े เคฎुเฅ˜ाเคฌเคฒे เค•เคฎ เคฌिเคœเคฒी เค–ाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฒंเคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เค–เคฐाเคฌ เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै

2- เคธिंเค•्เคฐोเคจเคธ เคฐैเคฎ (Synchronous RAM)

เคธिंเค•्เคฐोเคจเคธ เคฐैเคฎ DRAM เคธे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคคेเคœ เคนोเคคी เคนै เคตเคœเคน เคนै เค•ि เคฏเคน DRAM เคธे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคคेเคœी เคธे เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เคนोเคคी เคนै, เคธिंเค•्เคฐोเคจเคธ เคฐैเคฎ เคธीเคชीเคฏू เค•्เคฒॉเค• เคธ्เคชीเคก เค•े เคธाเคฅ เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เคนोเคคी เคนै, เค‡เคธเคฒिเคฏे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคคेเคœी เคธे เคกाเคŸा เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค เค•เคฐ เคชाเคคी เคนै

3- เคธ्‍เคŸैเคŸिเค• เคฐैเคฎ (Static RAM)

เค‡เคธे SRAM เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै, Static RAM เค•เคฎ เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เคนोเคคी เคนैं เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เคกाเคŸा เค•ो เคฎेเคฎोเคฐी เคฎें เค…เคงिเค• เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคฐเค– เคชाเคคी เคนै, เคฏเคน เคกाเคŸा เค•ो เคคเคฌ เคคเค• เคธ्‍‍เคŸोเคฐ เคฐเค–เคคी เคนै เคœเคฌ เคคเค• เคธिเคธ्‍เคŸเคฎ เค•ो เค•เคฐंเคŸ เคฎिเคฒเคคा เคฐเคนเคคा เคนै เคฏเคน เคฌเคนुเคค เคคेเคœी เคธे เคกाเคŸा เค•ो Access เค•เคฐเคคी เคนै  เคธ्‍เคŸैเคŸिเค• เคฐैเคฎ (Static RAM) เค•ो เคœเคฌ เคคเค• เคฐिเคซ्เคฐेเคถ เคจเคนींं เคคเคฌ เคคเค• เคกाเคŸा เคธ्‍เคŸाेเคฐ เคฐเคนเคคा เคนै เค‡เคธे เค•ैเคถ เคฐैเคฎ (Cache Ram) เคญी เค•เคนเคคे เคนैं
2- เคฐोเคฎ (ROM) เคฏाเคจि Read Only Memory

เคฏเคน เคเค• เค…เคธ्‍เคฅाเคˆ เคฎेเคฎोเคฐी เคนै เคฐोเคฎ เค•ा เคชूเคฐा เคจाเคฎ เคฐीเคก เค‘เคจเคฒी เคฎेเคฎोเคฐी เคนोเคคा เคนै, เค‡เคธเค•ो เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคœो เคกेเคŸा เคฏा เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เคกाเคฒे เคœाเคคे เคนैं เคตो เค–เคค्เคฎ เคจเคนीं เคนोเคคे เคนैं เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค•ा เคธ्เคตिเคš เค‘เคซ เคนोเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคญी เคฐोเคฎ เคฎें เคธंเค—्เคฐเคนिเคค เคกाเคŸा เคจเคท्เคŸ เคจเคนीं เคนोเคคा เคนैं เค‡เคธे Non-volatile Memory เคญी เค•เคนเคคे เคนैं 

เคฐोเคฎ (ROM) เค•िเคคเคจे เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนै 

เคฐोเคฎ (ROM) เคคीเคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคนैं -

PROM (Programmable Read Only Memory)

EPROM (Erasable Programmable Read Only Memory)

EEPROM (Electrical Programmable Read Only Memory)

1- PROM (Programmable Read Only Memory)

PROM เคฏाเคจि เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎเคฎेเคฌเคฒ เคฐीเคก เค‘เคจเคฒी เคฎेเคฎोเคฐी เค•ो เค•ेเคตเคฒ เคเค• เคฌाเคฐ เคนी เคกाเคŸा เคธ्‍‍‍เคŸोเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เคฏाเคจि เค‡เคธे เคฎिเคŸाเคฏा เคจเคนीं เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เคจा เคนी เคฌเคฆเคฒा เคœा เคธเค•เคคा เคนै

2- EPROM (Erasable Programmable Read Only Memory)

EPROM เค•ा เคชूเคฐा เคจाเคฎ Erasable Programmable Read Only Memory เคนोเคคा เคนै เคฏเคน เคช्เคฐोเคฎ (PROM) เค•ी เคคเคฐเคน เคนी เคนोเคคा เคนै เคฒेเค•िเคจ เค‡เคธเคฎें เคธंเค—्เคฐเคนिเคค เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ (Store Program) เค•ो เคชเคฐाเคฌैเค—เคจी เค•िเคฐเคฃों (Ultraviolet rays) เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคนी เคฎिเคŸाเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เคจเค เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เคธंเค—्เคฐเคนिเคค (Store) เค•िเคฏे เคœा เคธเค•เคคे เคนैं

3- EEPROM (Electrical Programmable Read Only Memory)

EEPROM เค•ा เคชूเคฐा เคจाเคฎ Electrical Programmable Read Only Memory เคนोเคคा เคนैं, เคเค• เคจเคˆ เคคเค•เคจीเค• เค‡-เค‡เคช्เคฐोเคฎ (EEPROM) เคญी เคนै เคœिเคธเคฎे เคฎेเคฎोเคฐी เคธे เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎ เค•ो เคตिเคงुเคคीเคฏ เคตिเคงि เคธे เคฎि

Software
เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ Computer เค•ा เคตเคน Part เคนोเคคा เคนै เคœिเคธเค•ो เคนเคฎ เค•ेเคตเคฒ เคฆेเค– เคธเค•เคคे เคนैं เค”เคฐ เค‰เคธ เคชเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं, Software เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ Computer เคชเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจे เค•ो Simple เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै, เค†เคœเค•เคฒ เค•ाเคฎ เค•े เคนिเคธाเคฌ เคธे Software เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै, เคœैเคธा เค•ाเคฎ เคตैเคธा Software । Software เค•ो เคฌเคกी เคฌเคกी เค•ंเคชเคจिเคฏों เคฎें เคฏूเคœเคฐ เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เค•ो เคง्‍เคฏाเคจ เคฎें เคฐเค–เค•เคฐ Software programmers เคฆ्เคตाเคฐा เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐाเคคी เคนैं, เค‡เคธเคฎें เคธे เค•ुเค› free เคฎें เค‰เคชเคฒเคฌ्‍เคง เคนोเคคे เคนै เคคเคฅा เค•ुเค› เค•े เคฒिเคฏे เคšाเคฐ्เคœ เคฆेเคจा เคชเคกเคคा เคนै। เคœैเคธे เค†เคชเค•ो เคซोเคŸो เคธे เคธเคฎ्‍เคฌเคจ्เคงिเคค เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจा เคนो เคคो เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคซोเคŸोเคถॉเคช เคฏा เค•ोเคˆ เคตीเคกिเคฏो เคฆेเค–เคจा เคนो เคคो เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคฎीเคกिเคฏा เคช्‍เคฒेเคฏเคฐ เค•ा เคฏूเคœ เค•เคฐเคคे เคนै।
เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เคคीเคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคนोเคคे เคนैं। 

เคธिเคธ्‍เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (system software)

เคเคช्เคฒिเค•ेเคถเคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Application software)

เคฏूเคŸिเคฒिเคŸी เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Utility software)

เคธिเคธ्‍เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (system software)

เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (System Software) เคเคธे เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคœो เค†เคชเค•े เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•े เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เค•ो Manage เค”เคฐ Control เค•เคฐเคคे เคนैं เค”เคฐ เค‡เคจ्‍เคนीं เค•ी เคตเคœเคน เคธे เคเคช्เคฒीเค•ेเคถเคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Application Software) เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เคฎें เคšเคฒ เคชाเคคे เคนैं เคฏा เค†เคช เค‰เคธ เคชเคฐ เค•ाเคฎ เค•เคฐ เคชाเคคे เคนैं เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (System Software) เค•ा เคธเคฌเคธे เคธเคฐเคฒ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เค†เคชเค•ा เค‘เคชเคฐेเคŸिंเค— เคธिเคธ्‍เคŸเคฎ เคฏाเคจी เค†เคชเค•ी เคตिंเคกोเคœ เคœो เคญी เค†เคช เค‡เคธ्‍เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนोเค—ें, เคธंเค•्เคทेเคช เคฎें เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎों เค•ा เคเค• เคธเคฎूเคน เคนै, เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (System Software) เค•े เค”เคฐ เคญी เค•เคˆ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं - operating system, compiler,assambler,interpreter

791
[5:51:08 PM]:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคเคช्เคฒिเค•ेเคถเคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Application software)

เคเคช्เคฒिเค•ेเคถเคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Application software) เคเคธे เคช्เคฐोเค—्เคฐाเคฎों เค•ो เค•เคนा เคœाเคคा เคนै, เคœो เคนเคฎाเคฐे เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคฎुเค–्เคฏ เค•ाเคฎों เค•ो เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฒिเค–े เคœाเคคे เคนैं । เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคाเคจुเคธाเคฐ เคญिเคจ्เคจ-เคญिเคจ्เคจ เค‰เคชเคฏोเค—ों เค•े เคฒिเค เคญिเคจ्เคจ-เคญिเคจ्เคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ เคนोเคคे เคนैं Software เค•ो เคฌเคกी เคฌเคกी เค•ंเคชเคจिเคฏों เคฎें เคฏूเคœเคฐ เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เค•ो เคง्‍เคฏाเคจ เคฎें เคฐเค–เค•เคฐ Software programmers เคฆ्เคตाเคฐा เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐाเคคी เคนैं, เค‡เคธเคฎें เคธे เค•ुเค› free เคฎें เค‰เคชเคฒเคฌ्‍เคง เคนोเคคे เคนै เคคเคฅा เค•ुเค› เค•े เคฒिเคฏे เคšाเคฐ्เคœ เคฆेเคจा เคชเคกเคคा เคนै। เคœैเคธे เค†เคชเค•ो เคซोเคŸो เคธे เคธเคฎ्‍เคฌเคจ्เคงिเคค เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจा เคนो เคคो เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคซोเคŸोเคถॉเคช เคฏा เค•ोเคˆ เคตीเคกिเคฏो เคฆेเค–เคจा เคนो เคคो เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคฎीเคกिเคฏा เคช्‍เคฒेเคฏเคฐ เค•ा เคฏूเคœ เค•เคฐเคคे เคนै।  เคเคช्เคฒिเค•ेเคถเคจ เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Application software) เค•े เค•เคˆ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं - Photoshop, Excel, PowerPoint, MS word, tally etc

[
5:52:07 PM]
804
:computer:O level computer course๐Ÿ–ฅ:
เคฏूเคŸीเคฒिเคŸी เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Utility Software)

เคฏूเคŸिเคฒिเคŸी เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Utility software) เค•ा เค•ाเคฎ เค•ंเคช्‍เคฏूเคŸเคฐ เค•े os เค•ी เคธเคฐ्เคตिเคธ/ เคฐिเคชेเคฏเคฐ เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เคนोเคคा เคนै เคธाเคฅ เคฎें เคฏเคน os เค•ेे เคฎाเคง्‍‍เคฏเคฎ เคธे เคฏूเคŸिเคฒिเคŸी เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Utility software) เค•ुเค› เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เค•ी เคธเคฐ्เคตिเคธ เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เคญी เค•เคฐเคคे เคนैं เคœिเคธเคธे เค‰เคจเค•ी เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคทเคฎเคคा เค”เคฐ เค—เคคि เค•ो เคฌเคขाเคฏा เคœा เคธเค•े, เค‡เคธเคฎें เคธे เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคฏूเคŸिเคฒिเคŸी เคธॉเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ (Utility software) เค‘เคชเคฐेंเคŸिंเค— เคธिเคธ्‍เคŸเคฎ เค•े เคธाเคฅ เค†เคคे เคนै เค”เคฐ เค•ुเค› เค•ो เค…เคฒเค— เคธे เคฒेเคจा เคชเคกเคคा เคนै

เคंเคŸीเคตाเคฏเคฐเคธ

เคกिเคธ्เค• เคกिเคซ्เคฐेเค—เคฎेंเคŸเคฐ